W dniu 6 września 2023 r. w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej opublikowano rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 18 sierpnia 2023 r. w sprawie ustawicznego rozwoju zawodowego ratowników medycznych (Dz. U. z 2023 r., poz. 1800).

Celem nowego rozporządzenia jest wypełnienie upoważnienia zawartego w art. 116 ustawy z dnia 1 grudnia 2022 r. o zawodzie ratownika medycznego oraz samorządzie ratowników medycznych (Dz. U. poz. 2705 oraz z 2023 r. poz. 1234), zwanej dalej „ustawą”, przez wprowadzenie rozwiązań systemowych dotyczących sposobu dopełniania przez ratownika medycznego obowiązku ustawicznego rozwoju zawodowego.

Dotychczas ratownicy medyczni uczestniczyli w formach doskonalenia zawodowego, określonych w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 13 grudnia 2019 r. w sprawie doskonalenia zawodowego ratowników medycznych (Dz. U. poz. 2464), które obowiązywało do dnia 22 czerwca 2023 r. (dzień wejścia w życie ustawy).

Rozporządzenie określa formy samokształcenia, w ramach ustawicznego rozwoju zawodowego, liczbę punktów edukacyjnych za poszczególne formy ustawicznego rozwoju zawodowego oraz dokumenty potwierdzające ich realizację, sposób i tryb odbywania doskonalenia zawodowego przez ratowników medycznych, zakres doskonalenia zawodowego ratowników medycznych oraz sposób potwierdzania zrealizowania przez ratownika medycznego poszczególnych form ustawicznego rozwoju zawodowego oraz potwierdzenia przez Krajową Radę Ratowników Medycznych dopełnienia obowiązku ustawicznego rozwoju zawodowego przez ratownika medycznego. Ponadto w rozporządzeniu został określony wzór wniosku o wpis na listę podmiotów uprawnionych do prowadzenia kursu doskonalącego oraz wzór wniosku o aktualizację wpisu, a także wzór karty ustawicznego rozwoju zawodowego.

Samokształcenie będzie realizowane, podobnie jak to ma miejsce obecnie, w następujących formach:

• udział w seminarium;
• udział w trwającym nie krócej niż 4 godziny dydaktyczne, przy czym godzina dydaktyczna trwa 45 minut: kongresie, zjeździe, konferencji lub sympozjum naukowym;
• udział w posiedzeniu szkoleniowym stowarzyszenia będącego, zgodnie z postanowieniami jego statutu, towarzystwem naukowym albo stowarzyszeniem zawodowym o zasięgu krajowym zrzeszającym ratowników medycznych;
• przygotowanie i wygłoszenie referatu na trwającym nie krócej niż 4 godziny dydaktyczne, przy czym godzina dydaktyczna trwa 45 minut: kongresie, zjeździe, konferencji, sympozjum naukowym lub posiedzeniu szkoleniowym towarzystwa naukowego albo stowarzyszenia zawodowego, będącego, zgodnie z postanowieniami jego statutu, towarzystwem naukowym albo stowarzyszeniem zawodowym o zasięgu krajowym zrzeszającym ratowników medycznych;
• udział w warsztacie szkoleniowym;
• udział w szkoleniu prowadzonym lub zleconym przez podmiot, z którym ratownik medyczny ma podpisaną umowę o pracę, umowę cywilnoprawną lub pozostaje w stosunku służbowym, albo wojewodę;
• udział w trwającym nie krócej niż 4 godziny dydaktyczne, przy czym godzina dydaktyczna trwa 45 minut, kursie realizowanym za pośrednictwem sieci internetowej z ograniczonym dostępem, zakończonym testem;
• opublikowanie jako autor albo współautor:

• • książki naukowej,
  • książki popularnonaukowej,
  • artykułu naukowego,
  • rozdziału w książce naukowej lub popularnonaukowej,
  • artykułu popularnonaukowego,
  • programu multimedialnego;

• opublikowanie tłumaczenia:

• • książki naukowej lub popularnonaukowej,
  • rozdziału w książce naukowej lub popularnonaukowej,
  • artykułu naukowego lub popularnonaukowego,
  • programu multimedialnego;

• udział w kursie samoobrony – z zakresu zagadnień, o których mowa w § 9 rozporządzenia, mając na uwadze pogłębienie i aktualizację wiedzy i umiejętności niezbędnych do realizacji zadań ratownika medycznego;
• uzyskanie tytułu zawodowego magistra w wyniku ukończenia studiów przygotowujących do wykonywania zawodu ratownika medycznego;
• uzyskanie stopnia naukowego doktora, doktora habilitowanego lub tytułu profesora w dziedzinie nauk medycznych i nauk o zdrowiu;
• udział w mistrzostwach lub zawodach ratownictwa medycznego, organizowanych pod patronatem konsultanta krajowego lub konsultanta wojewódzkiego w dziedzinie medycyny ratunkowej lub zajęcie od pierwszego do trzeciego miejsca na mistrzostwach lub zawodach ratownictwa medycznego organizowanych pod patronatem konsultanta krajowego lub konsultanta wojewódzkiego w dziedzinie medycyny ratunkowej;
• udział w kursie doskonalącym umiejętności w zakresie prowadzenia pojazdu uprzywilejowanego w ruchu drogowym;
• przygotowanie do właściwej realizacji zadań w ramach prowadzenia szkoleń dla ratowników medycznych lub ratowników, o których mowa w art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. z 2023 r. poz. 1541 i 1560), lub świadczenie pracy związanej z wykonywaniem obowiązków określonych dla nauczycieli akademickich w uczelniach prowadzących kształcenie na studiach na kierunku ratownictwo medyczne, jednostkach prowadzących szkolenie specjalizacyjne lub podmiotach prowadzących kursy kwalifikacyjne;
• wolontariat odbywany:

• • w jednostce systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne, w komórkach lub oddziałach szpitalnych, przez ratownika medycznego wykonującego zadania zawodowe w podmiotach, o których mowa w art. 58 ust. 1 ustawy, na podstawie porozumienia zawartego między dysponentem jednostki systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne a ratownikiem medycznym,
  • w ramach ratownictwa górskiego w rozumieniu art. 2 pkt 7 ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie i ratownictwie w górach i na zorganizowanych terenach narciarskich (Dz. U. z 2023 r. poz. 1154),
  • w ramach ratownictwa wodnego w rozumieniu art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych (Dz. U. z 2023 r. poz. 714),
  • w jednostkach ochrony przeciwpożarowej, o których mowa w art. 15 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. z 2022 r. poz. 2057 oraz z 2023 r. poz. 1088 i 1560).

Nowym rozwiązaniem, w stosunku do dotychczasowych regulacji, jest możliwość uczestniczenia, w ramach ustawicznego rozwoju zawodowego ratowników medycznych, w szkoleniu specjalizacyjnym oraz w kursach kwalifikacyjnych. Za wszystkie formy ustawicznego rozwoju zawodowego ratownika medycznego przysługują punkty edukacyjne, które zostały określone w załączniku nr 1 do rozporządzenia. W załączniku tym określono również dokumenty potwierdzające realizację ustawicznego rozwoju zawodowego dla każdej z ich form. Jest to niezbędne dla zachowania jednolitości dokumentowania w przewidzianych formach ustawicznego rozwoju.

Rozporządzenie określa sposób i tryb odbywania form ustawicznego rozwoju zawodowego. Dodatkowo w rozporządzeniu określono, że udział ratownika medycznego w formach ustawicznego rozwoju zawodowego, o których mowa w § 2 pkt 1–7, 10, 13, 14 i 16 jest potwierdzany na podstawie listy obecności prowadzonej przez organizatora ustawicznego rozwoju zawodowego. Ponadto ratownik medyczny jest zobowiązany do wypełniania karty ustawicznego rozwoju zawodowego niezwłocznie po realizacji danej formy ustawicznego rozwoju zawodowego.

W ramach doskonalenia zawodowego ratowników medycznych będzie realizowany kurs doskonalący, o którym mowa w art. 94 ustawy. Kurs ten, tak jak dotychczas, będzie mógł być realizowany przez podmioty uprawnione do prowadzenia kursu doskonalącego wpisane na listę podmiotów uprawnionych do prowadzenia kursu doskonalącego prowadzoną przez dyrektora Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego. Rozporządzenia określa w załączniku nr 2 wzór wniosku o wpis na listę podmiotów uprawnionych do prowadzenia kursu doskonalącego oraz w załączniku nr 3 wzór wniosku o aktualizację wpisu na listę podmiotów uprawnionych do prowadzenia kursu doskonalącego.

Za zrealizowanie określonej formy kształcenia przysługują punkty edukacyjne. Zaliczenie ustawicznego rozwoju zawodowego polega na uzyskaniu w okresie edukacyjnym co najmniej 200 punktów edukacyjnych za udział w wybranych formach ustawicznego rozwoju zawodowego, przy czym 120 punktów edukacyjnych musi być uzyskane za udział w kursie doskonalącym zakończonym egzaminem.

Ustawiczny rozwój zawodowy będzie realizowany, tak jak miało to miejsce dotychczas, w pięcioletnich okresach rozliczeniowych zwanych okresami edukacyjnymi. Okres edukacyjny rozpoczyna się z dniem 1 stycznia roku następującego po roku, w którym ratownik medyczny uzyskał uprawnienia do wykonywania zawodu.

Przebieg ustawicznego rozwoju zawodowego będzie dokumentowany w karcie ustawicznego rozwoju zawodowego ratownika medycznego, której wzór określa załącznik nr 4 do rozporządzenia. Dodatkowo elementem składowym karty ustawicznego rozwoju zawodowego jest część dotycząca informacja o dopełnieniu obowiązku ustawicznego rozwoju zawodowego, która jest wypełniana przez Krajową Rade Ratowników Medycznych. Z uwagi na fakt, że karta ustawicznego rozwoju zawodowego stanowi podstawę do wprowadzenia danych do rejestru ratowników medycznych, o którym mowa w art. 140 ustawy, część dotycząca informacji o dopełnieniu obowiązku ustawicznego rozwoju zawodowego została tak skonstruowana, aby Krajowa Rada Ratowników Medycznych mogła potwierdzić dopełnienie przez ratownika medycznego obowiązku ustawicznego rozwoju zawodowego.

Jednocześnie rozporządzenie zawiera przepis przejściowy, który gwarantuje możliwość uwzględnienia w karcie rozwoju zawodowego określonych formy ustawicznego rozwoju zawodowego, których realizacja rozpoczęła się w okresie od dnia wejścia w życie ustawy do dnia wejścia w życie niniejszego rozporządzenia. W rozporządzeniu zawarto również przepis przejściowy, który przewiduje że do dnia wyboru Krajowej Rady Ratowników Medycznych nie jest wymagane powiadamianie Rady przez organizatora o organizowaniu seminarium, warsztacie szkoleniowym oraz szkoleniu prowadzonym lub zleconym przez podmiot, z którym ratownik medyczny ma podpisaną umowę o pracę, umowę cywilnoprawną lub pozostaje
w stosunku służbowym, albo wojewodę.

Nowe rozporządzenie Ministra Zdrowia w spr. ustawicznego rozwoju ratowników medycznych jest dostępne pod adresem: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20230001800