Polskie Towarzystwo Ratowników Medycznych jest organizacją działającą w oparciu o regulacje wynikające z ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach (Dz. U. 1989 nr 20 poz. 104 z późn. zm.).
Celem Towarzystwa jest m.in. udział w opracowywaniu aktów prawnych związanych z organizacją ochrony zdrowia w Polsce, a w szczególności związanych z zawodem ratownika medycznego oraz systemem ratownictwa medycznego.
W związku z tym niniejsze założenia będą wskazywały kierunek działania Towarzystwa, którego efektem ma być dążenie do realizacji opisanych celów przez wszystkich Członków i Sympatyków Towarzystwa. Jednocześnie należy podkreślić, że są to tylko ramy opisujące umocowanie zawodu ratownika medycznego w systemie ochrony zdrowia w Polsce, oraz związane z tym zmiany w systemie Państwowe Ratownictwo Medyczne.
Zawód ratownika medycznego, który swoje uprawnienia nabywa w drodze ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. 2006 nr 191 poz. 1410 z późn. zm), ewoluował na przestrzeni kilkunastu lat w sposób znaczący. Obecnie możliwość wykonywania zawodu ratownika medycznego dotyczy szerokiego obszaru ochrony zdrowia, zarówno w zakresie udzielania świadczeń przedszpitalnych, jak również w podmiotach leczniczych takich jak szpitale czy ambulatoria. Równolegle ze zmianami w wachlarzu uprawnień, zmieniała się ścieżka kształcenia. Ministerstwo Zdrowia wycofało standardy kształcenia w zawodzie ratownik medyczny, zakończono możliwość kształcenia na poziomie policealnym, na studiach zawodowych wprowadzono dodatkowy semestr praktyk, a na końcu zobowiązano absolwentów do zdania Państwowego Egzaminu z Ratownictwa Medycznego (PERM). Dzisiaj obserwujemy, że Ministerstwo Zdrowia dąży do wycofania się z niektórych rozwiązań oraz w innych zakresach do przesunięcia ich wejścia w życie na kolejne lata.
Ustawodawstwo regulujące zawód ratownika medycznego obecnie wymaga wdrożenia wielu nowych rozwiązań, które spowodują, że znajdzie on odpowiednie miejsce w grupie zawodów medycznych.
Odnosząc się do opisanych uwag, Polskie Towarzystwo Ratowników Medycznych będzie zabiegać o:
- Uchwalenie odrębnej ustawy o zawodzie ratownika medycznego – obecne rozwiązanie, które dla tak istotnego z punktu medycznego i społecznego tego zawodu, rezerwuje jedynie wydzieloną część odrębnej ustawy, jest ułomnością legislacyjną;
- Utworzenie samorządu zawodowego ratowników medycznych – brak takiego gremium, poważnie utrudnia nadzór nad prawidłowym i bezpiecznym wykonywaniem zawodu, oraz ogranicza jego rozwój zawodowy i naukowy;
- Modyfikację ścieżki kształcenia zawodu ratownik medyczny, przez uruchomienie pięcioletnich jednolitych studiów magisterskich – takie rozwiązanie pozwoli na wykształcenie ratownika medycznego, w sposób kompleksowy i wszechstronny, dając mu dobre fundamenty do dalszego rozwoju zawodowego;
- Utworzenie ścieżki kariery, przez możliwość zdobywania specjalizacji oraz awansu zawodowego – obecnie w zawodzie ratownika medycznego brak jest możliwości odbywania specjalizacji, oraz nie ma możliwości awansu zawodowego, co powoduje, że zawód ten staje się mniej atrakcyjny, jak również stanowi to zagrożenie do wcześniejszego występowania wypalenia zawodowego;
- Zabezpieczenie prawa do podnoszenia kwalifikacji (obowiązkowych) w sposób, który nie naraża ratownika medycznego na konieczność realizacji tego obowiązku w swoim wolnym czasie i z własnych środków finansowych – ustawowy obowiązek doskonalenia zawodowego powinien zapewniać ratownikowi medycznemu, realizację tego zapisu zarówno uwzględniając wymagany czas jako uprawnienie do wynagrodzenia, jak również jego finansowanie.
Oprócz zmian legislacyjnych, Polskie Towarzystwo Ratowników Medycznych działając na płaszczyźnie naukowej, będzie starało się wdrażać standardy postępowania, zalecenia i wytyczne w różnych obszarach wykonywania medycznych czynności ratunkowych, jak również w zakresie wykonywania zawodu ratownika medycznego.
Ważnym elementem zainteresowania Towarzystwa, będzie również działalność w obszarze wykonywania zawodu ratownika medycznego w różnych formacjach, takich jak: Siły Zbrojne, jednostki MSWiA, TOPR, GOPR, WOPR i inne.
Istotnym zadaniem, które stawia sobie Towarzystwo jest wspieranie ratowników medycznych w ich rozwoju naukowym. Obecnie wielu ratowników medycznych wybiera również naukową ścieżkę kariery. Dostrzegając potrzeby badań naukowych w wielu obszarach, jak również duży potencjał wśród kadry ratowniczej, będziemy kreować działania, które umożliwią zagospodarowanie tego dorobku w szerokim aspekcie. Z tego powodu, jednym z fundamentów Towarzystwa jest powołana Rada Naukowa, której zadaniem jest recenzowanie i wspieranie wszelkich form aktywności naukowej.
Obecnie największym obszarem wykonywania zawodu przez ratowników medycznych jest system Państwowe Ratownictwo Medyczne. W tym zakresie system ochrony zdrowia przeszedł wiele zmian i można było zaobserwować wiele koncepcji jego funkcjonowania. Dzisiaj, po wielu latach doświadczeń – abstrahując od planów politycznych różnych formacji rządzących – należałoby podjąć rozważania nad zmianą organizacji ratownictwa medycznego w Polsce. Polskie Towarzystwo Ratowników Medycznych uważa, że wprowadzenie zmian związanych z uformowaniem ratownictwa medycznego jako służby państwowej byłoby właściwym działaniem. Takie rozwiązanie pozwoliłoby na ujednolicenie systemu w zakresie wyposażenia jego struktur w sprzęt ratowniczy, łatwiejsze wprowadzenie procedur, lepszy nadzór. Łącząc takie rozwiązanie z ochroną prawną członków zespołów, dałoby to możliwość na bezpieczniejsze wykonywanie zawodu. Obecnie ochrona prawna wydaje się być iluzoryczna.
W ślad za takimi zmianami, chcielibyśmy aby zespoły ratownictwa medycznego były w składzie trzyosobowym. Jednak mając na uwadze deficyt kadry ratowników medycznych uważamy, że wystarczającym byłoby aby kierowca ambulansu legitymował się kursem kwalifikowanej pierwszej pomocy, co w naszej ocenie wystarczyłoby do prawidłowego wykonywania medycznych czynności ratunkowych, przez pozostałych dwóch członków zespołu. Takie rozwiązanie bezspornie podniosłoby efektywność wykonywania procedur, jak również bezpieczeństwo pacjentów.
Dużym problemem w obszarze ratownictwa medycznego, jest brak informacji o skuteczności wykonywania medycznych czynności ratunkowych. Wynika to z braku przepływu informacji o pacjencie. Nasze Towarzystwo będzie podejmować próby wypracowania sposobu pozyskiwania informacji zwrotnych dotyczących pacjentów, którzy zostali przekazani do podmiotów leczniczych przez zespoły ratownictwa medycznego. Taka analiza pomoże w opracowywaniu lub modyfikowaniu standardów postępowania w ratownictwie medycznym.
Reasumując, działania podejmowane w najbliższych latach przez Polskie Towarzystwo Ratowników Medycznych, mają służyć właściwemu umiejscowieniu zawodu ratownika medycznego w systemie ochrony zdrowia, ale również podniesienie bezpieczeństwa wykonywania medycznych czynności ratunkowych. Przez zmiany kształtu systemu ratownictwa medycznego oraz wykorzystanie przestrzeni naukowej, Towarzystwo chce wpłynąć na modyfikację procedur medycznych, które pozwolą na efektywniejsze działanie zespołów ratownictwa medycznego.
Polskie Towarzystwo Ratowników Medycznych będzie podejmować współpracę z wszelkimi organizacjami, których cele działania są zbieżne z celami naszego Towarzystwa i będą służyć rozwojowi zawodu ratownika medycznego.
Zarząd Główny
Polskiego Towarzystwa Ratowników Medycznych